Szanowni,
JCKM @Franz Leopold I był łaskaw poprosić mnie o opisanie procedury powołania i akredytacji przedstawiciela dyplomatycznego państwa wysyłającego. Co do zasady w mikroświecie (ani też już w świecie realnym) nie występują posłowie, a jedynie ambasadorowie, dlatego będę korzystał z tego nazewnictwa. Procedurę dot. chargé d’affaires en pied, która różni się nieco, opiszę niżej i bardziej skrótowo.
Domyślnie w kwestii powołania sięgnęlibyśmy do naszych przepisów, ale ponieważ Ugoda ani żadna ustawa nie określają wprost trybu powołania (a także i odwołania) ambasadora, sięgniemy do zwyczaju, który jednak stoi w zgodzie z generalnymi kompetencjami przyznanymi monarsze i Rządowi JCKM w tej kwestii. Szczęśliwie Ugoda wymienia prawo zwyczajowe w hierarchii źródeł prawa.
W kwestii akredytacji jest to również jak najbardziej zwyczaj międzynarodowy, który przybliżę w dalszej części.
Warto dodać, że przedstawicielem dyplomatycznym państwa wysyłającego nie powinien być obywatel państwa przyjmującego - nie zakazują tego przepisy, jednak byłoby to niezręczne.
A zatem, po kolei w krokach, zaczynając od pytania “w czyjej głowie musi zrodzić się pomysł, by X został ambasadorem?”
Powstaje idea kandydatury X na ambasadora w państwie przyjmującym. Pomysł taki powinien powstać w Rządzie JCKM:
Jeżeli w skład Rządu JCKM wchodzi minister właściwy do spraw zagranicznych (dalej: MSZ), to właśnie MSZ występuje z taką inicjatywą do Rządu JCKM, który omawia kandydaturę;
Jeżeli w skład Rządu JCKM nie wchodzi MSZ i tymi sprawami zajmuje się bezpośrednio Prezydent Ministrów JCKM, to on przedstawia kandydaturę Rządowi JCKM.
Rząd JCKM podejmuje decyzję zależnie od przyjętego sposobu procedowania; co do zasady w przypadku z punktu a. może być to wniosek MSZ zaakceptowany przez Prezydenta Ministrów; w przypadku z punktu b. może być to wniosek Prezydenta Ministrów. Jeżeli Rząd JCKM wypracuje inny sposób procedowania niż zaproponowany wyżej, a wynikający ze zwyczaju, wówczas oczywiście ten sposób będzie właściwy.
Wniosek o powołanie kierowany jest do Monarchy - ta czynność dokonywana jest kanałami prywatnymi, niedopuszczalne jest procedowanie kandydatury publicznie. Dlaczego? To wynika z kolejnych etapów.
WAŻNE - Jest dobrym zwyczajem, by Rząd i Dwór JCKM uzgodniły kandydaturę nieformalnie, jeszcze przed uruchomieniem oficjalnej procedury; tak aby cała powyższa procedura była czystą formalnością. Inicjatywa oczywiście nadal jest po stronie rządowej, niemniej nieformalne porozumienie gwarantuje większą sprawność całego procesu.
Monarcha otrzymuje wniosek o powołanie ambasadora i zanim wyda odpowiednie postanowienie, konieczne jest uzyskanie agrément, czyli wstępnej zgody państwa przyjmującego na objęcie przez ambasadora funkcji. Nie ma w mikroświecie jednolitej formy, odpowiedniej dla uzyskiwania agrément, dlatego najlepsza byłaby nota werbalna, na przykład o takiej treści:
DIE ÖSTERREICHISCH-UNGARISCHE MONARCHIE
Ministerstwo cesarskiego i królewskiego Dworu oraz Spraw Zagranicznych przesyła wyrazy najgłębszego szacunku Ministerstwu Spraw Zagranicznych Królestwa Ikslandii i zwraca się z uprzejmą prośbą o udzielenie agrément dla Jaśnie Wielmożnego Johanna Grafa von Ypsilon jako Ambasadora Nadzwyczajnego i Pełnomocnego Monarchii Austro-Węgierskiej w Królestwie Ikslandii.
Ministerstwo cesarskiego i królewskiego Dworu oraz Spraw Zagranicznych korzysta ze sposobności, by ponowić Ministerstwu Spraw Zagranicznych Królestwa Ikslandii wyrazy najwyższego poważania.
Wien, 2 stycznia 2022 r.
Ministerstwo Spraw Zagranicznych Królestwa Ikslandii w ZettKod: Zaznacz cały
[pismo][center][img]https://forum.austro-wegry.org/download/file.php?id=19&t=1[/img] [size=150][color=#cccccc]DIE ÖSTERREICHISCH-UNGARISCHE MONARCHIE[/color][/size][/center] [br][/br] [br][/br] [br][/br] [br][/br] [br][/br] [br][/br] [justify]Ministerstwo cesarskiego i królewskiego Dworu oraz Spraw Zagranicznych przesyła wyrazy najgłębszego szacunku Ministerstwu Spraw Zagranicznych Królestwa Ikslandii i zwraca się z uprzejmą prośbą o udzielenie [i]agrément[/i] dla Jaśnie Wielmożnego Johanna Grafa von Ypsilon jako Ambasadora Nadzwyczajnego i Pełnomocnego Monarchii Austro-Węgierskiej w Królestwie Ikslandii. [br][/br] Ministerstwo cesarskiego i królewskiego Dworu oraz Spraw Zagranicznych korzysta ze sposobności, by ponowić Ministerstwu Spraw Zagranicznych Królestwa Ikslandii wyrazy najwyższego poważania.[/justify] [br][/br] [br][/br] Wien, 2 stycznia 2022 r. [br][/br] [br][/br] [br][/br] [br][/br] [br][/br] Ministerstwo Spraw Zagranicznych Królestwa Ikslandii w Zett[/pismo]Warto zaznaczyć, że do noty można dodać notkę biograficzną kandydata, dołączając do noty - można dodać informację o tym w samej nocie, choć nie jest to konieczne.
Następnie należy oczekiwać na odpowiedź, która powinna nadejść również w formie noty werbalnej, przy czym odpowiedź można przekazać przez placówkę dyplomatyczną w państwie, które planuje wysłać ambasadora - w praktyce mikroświata, kiedy placówka nie ma innych pracowników, byłoby to raczej niemożliwe. W przypadku, kiedy to my odpowiadamy, nota będzie miała tę samą formę, jedynie treść pierwszego akapitu brzmieć będzie następująco: “Ministerstwo cesarskiego i królewskiego Dworu oraz Spraw Zagranicznych przesyła wyrazy najgłębszego szacunku Ministerstwu Spraw Zagranicznych Królestwa Ikslandii i w odpowiedzi na notę z dnia X informuje o udzieleniu/nieudzieleniu agrément dla Jaśnie Wielmożnego Jana barona von ABC jako Ambasadora Nadzwyczajnego i Pełnomocnego Królestwa Ikslandii w Monarchii Austro-Węgierskiej.” Reszta pozostaje niezmieniona.
Co niezwykle istotne - państwo przyjmujące nie musi w żadnym wypadku uzasadniać udzielenia bądź nieudzielenia agrément - jest to wyraz jego suwerenności, dla której niewybaczalną ujmą są wszelkie próby złamania tej zasady. Jednocześnie wymagana jest dyskrecja przy odmowie udzielenia tej zgody.Jeżeli:
nie udzielono agrément, na tym kończy się procedura, a Monarcha przestaje rozpatrywać wniosek Rządu JCKM, nie wydając postanowienia ani żadnej formy komunikatu - głównie dlatego, że chcemy do końca zachować dyskrecję.
udzielono agrément, Monarcha powołuje kandydata na Ambasadora Nadzwyczajnego i Pełnomocnego w państwie przyjmującym i następuje etap akredytacji.
Akredytacja w świecie realnym przyjmuje, zależnie od państwa, mniej lub bardziej uroczystą oprawę, polegającą na ceremonii wręczenia listów uwierzytelniających, zwanych też kredencjałami. Listy te to właściwie jeden list głowy państwa wysyłającego do głowy państwa przyjmującego, będący swoistym pełnomocnictwem, udzielonym ambasadorowi wobec państwa przyjmującego. Listy wręcza zawsze ambasador głowie państwa - w mikroświecie rzadko praktykuje się uroczystą formę wręczenia kredencjałów, zatem można po prostu umówić się z głową państwa na konkretny moment i formę. Czas złożenia listów uwierzytelniających jest o tyle istotny, że decyduje o precedencji (pierwszeństwie) w korpusie dyplomatycznym w państwie przyjmujących.
Listy uwierzytelniające mogą przybrać formę poniższą bądź jak w załączniku* do niniejszego wykładu, co do zasady powinny zawierać elementy francuskojęzyczne, choć nie wszystkie mikronacje taką praktykę stosują:
François-Léopold Ier
empereur d’Autriche et roi apostolique de Hongrie
à
Son/Sa Majesté LUB Son/Sa Excellence (zależne od płci; wariant pierwszy jest dla monarchii, drugi - republikański)
IMIĘ MONARCHY W JĘZYKU FRANCUSKIM BĄDŹ IMIĘ I NAZWISKO REPUBLIKAŃSKIEJ GŁOWY PAŃSTWA
NAJWAŻNIEJSZY TYTUŁ
Wasza […] Mość/Wasza Ekscelencjo, (zależnie od formy rządów)
Pragnąc zachować oraz rozwinąć dobre stosunki szczęśliwie istniejące między Monarchią Austro-Węgierską a (pełna nazwa państwa przyjmującego), zdecydowaliśmy się powołać Pana/Panią (imię i nazwisko ambasadora, nazwisko winno być napisane wielkimi literami, a w miejsce “Pana/Panią” można użyć tytułu szlacheckiego państwa wysyłającego; na przykład Jaśnie Wielmożnego Grafa Johanna von Traumburg) jako Ambasadora (względnie Posła) Nadzwyczajnego i Pełnomocnego przy Waszej […] Mości/Ekscelencji.
Przymioty, talenty oraz zasługi Jaśnie Wielmożnego Grafa Johanna von Traumburg są dla Nas rękojmią gorliwości, jaką włoży w powierzoną mu Wysoką Misję zdobycia zarówno zaufania Waszej […] Mości/Ekscelencji, jak i Naszej aprobaty.
Pozostając w powyższym przekonaniu pragnę zwrócić się do Waszej […] Mości/Ekscelencji, by raczył przyjąć Jaśnie Wielmożnego Grafa Johanna von Traumburg z całą serdecznością, oraz dał wiarę wszelkim jego oświadczeniom składanym w imieniu Naszym oraz Monarchii Austro-Węgierskiej, szczególnie gdy złoży wyrazy Naszego najwyższego szacunku oraz najlepsze życzenia osobistej pomyślności Waszej […] Mości/Ekscelencji, a także dobrobytu kraju Waszej […] Mości/Ekscelencji.
(miejsce okrągłej pieczęci, z prawej strony winien znajdować się podpis)
Fait à Vienne, le (miejsce daty w jęz. fr.)Kod: Zaznacz cały
[pismo][center][img]https://forum.austro-wegry.org/download/file.php?id=19&t=1[/img] François-Léopold Ier empereur d’Autriche et roi apostolique de Hongrie à Son/Sa Majesté [color=#FF0000]LUB[/color] Son/Sa Excellence ([color=#FF0000]zależne od płci; wariant pierwszy jest dla monarchii, drugi - republikański[/color]) [color=#FF0000]IMIĘ MONARCHY W JĘZYKU FRANCUSKIM BĄDŹ IMIĘ I NAZWISKO REPUBLIKAŃSKIEJ GŁOWY PAŃSTWA NAJWAŻNIEJSZY TYTUŁ[/color][/center] [br][/br] Wasza [...] Mość/Wasza Ekscelencjo, ([color=#FF0000]zależnie od formy rządów[/color]) [br][/br] [justify]Pragnąc zachować oraz rozwinąć dobre stosunki szczęśliwie istniejące między Monarchią Austro-Węgierską a [color=#FF0000](pełna nazwa państwa przyjmującego)[/color], zdecydowaliśmy się powołać [color=#FF0000]Pana/Panią (imię i nazwisko ambasadora, nazwisko winno być napisane wielkimi literami, a w miejsce "Pana/Panią" można użyć tytułu szlacheckiego państwa wysyłającego; na przykład Jaśnie Wielmożnego Grafa Johanna von Traumburg)[/color] jako Ambasadora [color=#FF0000](względnie Posła)[/color] Nadzwyczajnego i Pełnomocnego przy [color=#FF0000]Waszej [...] Mości/Ekscelencji[/color].[/justify] [br][/br] [justify]Przymioty, talenty oraz zasługi [color=#FF0000]Jaśnie Wielmożnego Grafa Johanna von Traumburg[/color] są dla Nas rękojmią gorliwości, jaką włoży w powierzoną mu Wysoką Misję zdobycia zarówno zaufania [color=#FF0000]Waszej [...] Mości/Ekscelencji[/color], jak i Naszej aprobaty.[/justify] [br][/br] [justify]Pozostając w powyższym przekonaniu pragnę zwrócić się do [color=#FF0000]Waszej [...] Mości/Ekscelencji[/color], by raczył przyjąć Jaśnie Wielmożnego Grafa Johanna von Traumburg z całą serdecznością, oraz dał wiarę wszelkim jego oświadczeniom składanym w imieniu Naszym oraz Monarchii Austro-Węgierskiej, szczególnie gdy złoży wyrazy Naszego najwyższego szacunku oraz najlepsze życzenia osobistej pomyślności [color=#FF0000]Waszej [...] Mości/Ekscelencji[/color], a także dobrobytu kraju [color=#FF0000]Waszej [...] Mości/Ekscelencji[/color].[/justify] [br][/br] [color=#FF0000](miejsce okrągłej pieczęci, z prawej strony winien znajdować się podpis)[/color] [br][/br] Fait à Vienne, le [color=#FF0000](miejsce daty w jęz. fr.)[/color][/pismo]Należy pamiętać, że listy uwierzytelniające składa się głowie państwa (bo to przy niej jest akredytowany) osobiście, nie zaś na forum państwa przyjmującego. Historia zna przypadki odstępstw od tej dobrej zasady i zdecydowanie nie przynoszą one chwały osobom, które popełniły tego rodzaju błąd.
Warto też dodać, że treść listów uwierzytelniających wskazuje także odpowiedzialność, jaka ciąży na ambasadorze - reprezentuje on Monarchię Austro-Węgierską na zewnątrz, ze wszelkimi tego konsekwencjami.
To właściwie wszystko - po złożeniu listów uwierzytelniających ambasador może wykonywać swoją misję, korzysta także z pełni praw, przysługujących kierownikowi misji dyplomatycznej. W mikroświecie nie stosuje się zwyczaju listów odwołujących, ograniczonego dość mocno także w świecie realnym.
Warto dodać, że w korpusie dyplomatycznym w ramach tej samej klasy przedstawicielstwa dyplomatycznego (chyba w 99,(9) % przypadków w mikroświecie będzie to ambasador) wyżej w precedencji jest zawsze ten przedstawiciel, który wcześniej złożył listy uwierzytelniające - nawet o sekundę wcześniej. Oczywiście, wzorem świata realnego, gdzie w niektórych państwach najwyżej w precedencji jest nuncjusz, można ustanowić także i takie reguły, dotąd jednak tego nie uczyniono.
Jeżeli chodzi natomiast o odwołanie ambasadora, czyni to również Monarcha na wniosek Rządu JCKM, analogicznie jak na początku powyższej procedury - z tą różnicą, że odwołanie ambasadora nie wymaga zgody państwa przyjmującego ani wręczania odpowiednika listów uwierzytelniających.
W przypadku chargé d’affaires en pied sytuacja jest nieco prostsza - w przeciwieństwie do wskazanej wyżej procedury nie jest wymagane uzyskanie agrément, jedynie notyfikuje się ministrowi spraw zagranicznych państwa przyjmującego fakt powołania chargé d’affaires en pied. Nie jest on też akredytowany przy głowie państwa, a przy ministrze spraw zagranicznych, któremu wręcza listy wprowadzające, sporządzane przez ministra spraw zagranicznych państwa wysyłającego.
Oczywiście, jak zawsze, zachęcam do zadawania pytań.
—
* Jak zostałem poinformowany, przykład listów skierowanych do IE Namiestników Palatynatu Leocji jest nie do końca poprawny - protokolarnie Namiestnik Garamond winien być pierwszy, poza tym nie jest wskazane tłumaczenie nazwiska, choć ja nie mogłem się oprzeć.
.