Działania obronne na obszarze kraju
Jednym z najważniejszych zadań sił zbrojnych jest zapewnienie bezpieczeństwa zewnętrznego dla państwa i jego obywateli. Decydującą rolę dla tej kwestii odgrywa system obrony państwa jako całości. Działanie systemu obronnego ma wymiar strategiczny. Skoro zaś strategia jest formą wykorzystania środków pozostałych w dyspozycji państwa dla osiągnięcia celów polityki bezpieczeństwa narodowego, to system obrony musi być zdolny do uruchomienia całości sił kraju w razie zagrożenia militarnego. Nasz Kraj nie należy do państw planujących agresję na sąsiadów. Musimy jednak liczyć się że może stać się on obiektem agresji.
W tych warunkach istotą przygotowań zbrojnych kraju staje się obrona która przybiera charakter obrony powszechnej i obejmuje wszystkie siły i środki własne dla zapewnienia skutecznych działań opartych o korzyści obronne własnego terytorium. Istotą przygotowań obronnych powinno być takie użycie środków politycznych i obronnych aby nie dopuścić do wybuchu wojny - należy odstraszyć potencjalnego agresora. Celem kierowania obronnością jest zapewnienie trwałego pokojowego bytu i rozwoju Narodu w niepodległym i suwerennym państwie w myśl starej rzymskiej maksymy : Si vis pacem, para belum - chcesz pokoju, przygotuj się do wojny.
Klasyk teorii wojskowości Carl Clausewitz ujmuje środki obrony następująco :
- Własne siły zbrojne które są podstawowym czynnikiem obrony.
- Obrona krajowa ( pospolite ruszenie).
- Twierdze i umocnienia (wykorzystanie i przygotowanie terytorium do obrony).
- Naród (czyli duch i wola walki oraz gotowość do wyrzeczeń).
- Sprzymierzeńcy.
Jak można zauważyć na ostatnim miejscu są wymienione sojusze ponieważ jest to ważny element, ale nie może on dominować nad kształtem całego systemu obronnego państwa. Należy zwrócić uwagę, iż niebezpieczne dla świadomości obronnej społeczeństwa są złudzenia, że sojusze w jakiś istotny sposób mogą zastąpić własne wysiłki w budowie narodowego systemu bezpieczeństwa.